Jaarverslag 2020

Download PDF
3.674
Deelnemers
3.357 ton
Ingezameld gewicht
23.908
Inzamelpunten
23.198
Ophalingen
59,3%
Inzamelpercentage
> 90%
Inzamelefficiëntie

2020: een uitdagend maar succesvol jaar

Het jaar 2020 zal de geschiedenisboeken ingaan als het jaar waarin het coronavirus het dagelijkse leven stillegde en we allemaal in ‘ons kot’ moesten blijven. Bebat heeft met succes gewerkt om het inzamelen van batterijen veilig en gezond te houden en om toch mooie resultaten te behalen en te blijven vernieuwen in dit bijzondere jaar.

Bebat zamelde in 2020 samen met alle Belgen 3.357 ton batterijen in. Dat is 7% minder dan in 2019, best een mooi resultaat gezien de coronacrisis. Veel inzamelpunten moesten namelijk hun deuren tijdens de lockdown sluiten waardoor de inzameling tijdelijk een terugval kende. Om overbelaste inzamelpunten zoals voedingswinkels, Recyparken en scholen te ontzien, hebben we zelfs op TV opgeroepen om enkele maanden geen batterijen in te leveren.

Steeds
meer klanten vinden de weg naar Bebat. Zo werden er het afgelopen jaar 377 nieuwe deelnemers geworven en tellen we nu bijna 3.700 deelnemers. We hebben grote stappen gezet om werken met Bebat nog makkelijker te maken. Om onze deelnemers een steuntje in de rug te geven, heeft Bebat uitstel van betaling gegeven tijdens de lockdown. Er kwam ook een deelnemersgids die alle nuttige info bundelt in een handig overzicht.

In 2020 werden er al
heel wat individuele contracten voor batterijen >20 kg ondertekend voor de ophaling van batterijen voor EV en energieopslag en zo drukken we stilaan ook onze stempel op deze nieuwe markt. 

Na een extensieve testfase kregen de
veiligheidsplannen steeds meer vorm in 2020. Zo kunnen we, met het oog op een sterk evoluerend batterijenlandschap, ook in de toekomst veilig blijven inzamelen en sorteren. Er werden nieuwe inzamelrecipiënten ontworpen en hun productie werd opgestart, de eerste stappen voor het nieuwe track & trace systeem werden gezet. Bebat ontwikkelde brandbestendige containers voor industriële en grote batterijen die zo uniek zijn dat we er een patent voor aangevraagd hebben.

De muzikale noot werd verzorgd door Slongs Dievanongs; zij werkte in samenwerking met Bebat en The Voice Kids een vrolijk deuntje uit met een waardevolle boodschap. In haar liedje ‘Pachamama’ roept ze op om beter zorg te dragen voor de planeet door ‘te beginnen bij zichzelf’ en batterijen bij Bebat binnen te brengen. Het liedje werd goed onthaald en kon op de nodige belangstelling van de media rekenen.

2021 zal ook in het teken van corona blijven staan. Bebat blijft
veilig verder werken om nog meer batterijen in te zamelen en ze nog beter te verwerken. In 2021 zullen we ons veiligheidsplan beginnen uit te rollen en gaan we 17.000 slimme, nieuwe inzamelrecipiënten plaatsen in de markt. We ontplooien en steunen initiatieven om sommige afgedankte batterijen te gaan hergebruiken en blijven verder innoveren voor een beter milieu. 

Wij kijken met vertrouwen naar de toekomst omdat we ook in deze bijzondere tijden kunnen rekenen op de goede wil van alle Belgen en partners. Bedankt!

Peter Coonen
Gedelegeerd Bestuurder
Yves Van Doren
Voorzitter Raad van Bestuur

Missie

01
Bij Bebat werken we aan een beter milieu door steeds meer gebruikte batterijen in te zamelen en ze steeds beter te recycleren.
02
Wij maken inzamelen en recycleren zo gemakkelijk, veilig en efficiënt mogelijk.
03
Wij stimuleren duurzaam gebruik, inzameling en recyclage door breed en duidelijk te communiceren.

Organisatie

Bebat is een vereniging zonder winstoogmerk (vzw), opgericht in 1995 door de producenten van batterijen en zorgt er voor dat bedrijven kunnen voldoen aan hun wettelijke aanvaardingsplicht.

Bebat geeft gebruikte batterijen een nieuw leven en behoort tot de wereldtop voor de inzameling van batterijen. In onze bijna 24.000 inzamelpunten kunnen gebruikte batterijen gratis en gemakkelijk worden gedeponeerd. Bebat organiseert de ophaling, sortering en recyclage ervan. Het bestuur van Bebat wordt gevormd door vertegenwoordigers van volgende bedrijven, organisaties en overheden:

Wat doet Bebat voor aangesloten bedrijven?

1

Rapporteren

Het registreren en rapporteren van het aantal op de markt gebrachte batterijen.

2

Inzamelnetwerk

Het organiseren en onderhouden van een landelijk dekkend netwerk.

3

Sensibiliseren

Consumenten sensibiliseren en preventieve acties ondernemen.

4

Inzameldoelstellingen

De wettelijke inzameldoelstellingen behalen.

5

Gewicht rapporteren

Het ingezamelde gewicht rapporteren.

6

Correct recycleren

De ingezamelde batterijen correct recycleren.

7

Recyclagerendementen

De wettelijke recyclagerendementen behalen en hierover rapporteren.

Deelnemers

Totaal aantal deelnemers
2.765
2018
3.297
2019
3.674
2020
Aantal deelnemers met een jaarlijkse aangifte 
1.772
2018
2.336
2019
2.725
2020
Aantal deelnemers met een maandelijkse aangifte 
993
2018
961
2019
949
2020
Aantal deelnemers dat losse batterijen op de markt brengt
585
2018
789
2019
955
2020
Aantal deelnemers dat enkel batterijen in een toestel op de markt brengt
1.189
2018
1.442
2019
1.597
2020
Aantal deelnemers dat zowel batterijen los als in een toestel op de markt brengt
710
2017
932
2018
1.122
2019

Audits

Bebat helpt aangesloten bedrijven om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen. We maken dit zo makkelijk mogelijk en zijn transparant in onze communicatie.

De audits zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat alle aangesloten bedrijven op een eerlijke manier bijdragen aan het Bebat-systeem. Elk aangesloten bedrijf wordt minstens om de 3 jaar gecontroleerd.

Volledige audits
171
Online audits
950
TOTAAL
1.121

Op de markt gebrachte batterijen

*Opmerking bij het gebruik van de figuren: de weergegeven cijfers worden soms tot op de eenheid afgerond. Hierdoor kunnen afwijkingen ontstaan tussen de weergegeven totalen en de som van de individuele cijfers.
Herlaadbaar versus niet-herlaadbaar
Draagbaar - Industrieel - Automotive
Ingebouwd versus vervangmarkt
*Opmerking bij het gebruik van de figuren: de weergegeven cijfers worden soms tot op de eenheid afgerond. Hierdoor kunnen afwijkingen ontstaan tussen de weergegeven totalen en de som van de individuele cijfers.

Conclusie

2020 is een heel bijzonder jaar geweest door de wereldwijde Covid-19 pandemie met sluitingen van niet-essentiële winkels en bepaalde sectoren. De aangiftes werden bemoeilijkt omdat onze deelnemers het veel te druk hadden (essentiële winkels) of personeel op economische werkloosheid moesten plaatsen. Bebat heeft dan ook voor de aangifteperiodes februari, maart en april 2020 uitstel gegeven om de aangiftes in te dienen alsook voor verschillende maanden betalingsuitstel gegeven. In de eerste helft van het jaar leek het erop dat er een belangrijke daling zou zijn van het totaal aantal op de markt gebrachte batterijen, maar in de tweede helft van het jaar werd deze daling geleidelijk aan weggewerkt.

In 2020 werden 253 miljoen batterijen op de markt gebracht. Dit is een lichte stijging van 1% t.o.v. 2019. Deze stijging werd voornamelijk teweeggebracht door een groei in de niet-herlaadbare batterijen en meer bepaald een groei in alkaline en lithium primaire batterijen. Het aantal op de markt gebrachte herlaadbare batterijen bleef stabiel t.o.v. 2019.

Het gewicht van de op de markt gebrachte batterijen in 2020 bedroeg 56.491 ton. We noteerden een daling van 6.518 ton of 10% ten opzichte van 2019. Deze daling is in hoofdzaak te verklaren doordat er minder loodbatterijen en dan voornamelijk industriële en automotive loodbatterijen op de markt gebracht werden. Dit is niet verwonderlijk gezien de sterk negatieve impact van de Covid-19 pandemie op de autosector in het bijzonder en op de industrie in het algemeen.

Een andere reden voor de daling van het op de markt gebrachte gewicht in 2020 is dat producenten lithium herlaadbare batterijen met een gewicht > 20 kg voor hybride en elektrische wagens, bestelwagens en motorfietsen nu kunnen aangeven bij  2 beheersorganismes.

De discrepantie tussen de lichte stijging in aantal op de markt gebrachte batterijen en de belangrijke daling van het op de markt gebrachte gewicht is te wijten aan de op de markt gebrachte industriële en automotive batterijen. Deze batterijen vertegenwoordigen maar een kleine 2% van het totaal aantal op de markt gebrachte batterijen terwijl ze 90% van het op de markt gebrachte gewicht uitmaken.

We stellen vast dat het gewicht van de op de markt gebrachte draagbare lithium herlaadbare batterijen sterk gestegen is terwijl het aantal quasi stabiel blijft. Dit betekent dat de draagbare lithium herlaadbare batterijen die op de markt gebracht worden steeds zwaarder worden. We denken hierbij dan aan batterijen van gereedschappen en van allerlei robots om in huis en tuin te gebruiken.

In 2020 kenden we een belangrijke groei in vergelijking met 2019 voor fietsbatterijen, zowel in aantal (+44%) als in gewicht (+39%). Dit is niet verwonderlijk daar heel wat mensen in 2020 omwille van de coronamaatregelen op de fiets zijn gesprongen.

Bebat heeft ook een goed zicht op het aantal en het gewicht van ingebouwde batterijen versus batterijen die op de vervangmarkt worden gebracht. In 2020 werden 70% van de aantallen batterijen op de vervangmarkt gebracht en 30% ingebouwd in apparaten, voertuigen,…. In gewicht was dit 57% op de vervangmarkt en 43% ingebouwd.

    Inzamelresultaten

    Totaal inzamelresultaat in gewicht (in ton)
    Inzamelresultaat draagbare batterijen in gewicht (in ton)
    Totaal inzamelresultaat per inzamelkanaal (in %)

    Totaal inzamelresultaat per inzamelkanaal (in %)

    De ingezamelde hoeveelheid in België daalde in 2020 met 7% of 267 ton. Dit is in hoofdzaak te wijten aan de impact van Covid-19 op de maatschappij die sinds maart de inzamelcijfers negatief heeft beïnvloed.

    Dit was voornamelijk te merken bij de scholen met een daling van 43%, gevolgd door de retail met een daling van 5%. In de bedrijven (+4%) en de recyclageparken (+9%) was de impact geringer en tekenen we een groei op.

    De daling van 7% in 2020 voor alle gewesten samen en over de kanalen heen ligt niet in de lijn met de inspanningen en initiatieven die wij doorheen 2020 zijn blijven ondernemen om de inzamelcijfers te maximaliseren. Door het feit dat de overheid tijdens bepaalde periodes bijzondere maatregelen heeft getroffen om de Corona-crisis het hoofd te bieden, waren wij niet langer in de mogelijkheid om continuïteit te creëren voor de instroom van batterijen via onze inzamelkanalen.

    De figuren stellen het gewicht van elk inzamelkanaal voor, per regio en voor heel België.

    In Vlaanderen blijven bedrijven het belangrijkste inzamelkanaal (37%), gevolgd door recyclageparken (28%) en retail (19%). In Wallonië zijn ook vooral bedrijven (32%) en recyclageparken (30%) en retail (17%) belangrijke inzamelaars in 2020. In Brussel zijn de voornaamste inzamelkanalen retail (32%) en bedrijven (28%).

    Inzamelpercentage

    59,3%
    Inzamelpercentage 2020 België

    59,3% is het inzamelpercentage dat Bebat behaalde in 2020 volgens de wettelijke berekeningsmethode in België. Het is echter zeker niet zo dat de overblijvende 40,7% van de batterijen in het milieu terechtkomen.

    Het inzamelpercentage is gedaald ten opzichte van 2019. Dit is enerzijds te wijten aan het feit dat door de Covid-19 pandemie veel inzamelpunten gedurende lange tijd gesloten waren of beperkt toegankelijk waren. Daarnaast was er een sterke stijging van de op de markt gebrachte batterijen gedurende de laatste 3 jaar en tegelijkertijd een sterke groei van lithium herlaadbare batterijen. Deze hebben een veel langere levensduur dan de referentieperiode van 3 jaar voor de berekening van het inzamelpercentage.

    De wettelijke berekeningsmethode houdt onvoldoende rekening met de lange levenscyclus van batterijen, die gemiddeld 6 jaar bedraagt. Met 59,3% behaalt Bebat ruimschoots de wettelijke doelstelling voor België en doet hiermee beter dan de Europese doelstelling die voor 2020 werd vastgelegd op 45%. België ligt met deze cijfers meer dan 15 procentpunten boven het Europees gemiddelde en blijft hiermee koploper in Europa en de rest van de wereld.

    > 90%
    Percentage inzamelefficiëntie

    Omdat de wettelijke berekeningsmethode geen realistisch beeld geeft van de werkelijke inzamelefficiëntie, laat Bebat regelmatig onderzoek uitvoeren naar de aanwezigheid van batterijen in huishoudafval.

    Meerdere studies tonen aan dat er per 100 kg huisvuil slechts 1 batterij wordt teruggevonden. Dit betekent dat Bebat meer dan 90% inzamelt van de batterijen die consumenten willen wegwerpen.

    10.650.000
    Aantal consumentenbewegingen

    Toestellen worden steeds kleiner, daardoor worden batterijen steeds lichter en neemt het gemiddelde gewicht van de batterijen die Bebat inzamelt voortdurend af.

    Om evenveel gewicht in te zamelen moeten consumenten meer batterijen inleveren en dus vaker een inzamelpunt bezoeken. In 2020 genereerden we meer dan 10.650.000 consumentenbewegingen, ongeveer 200.000 minder dan in 2019. Deze daling is te wijten aan de impact van de Covid-19 maatregelen.

    Recyclage

    Recyclage proces

    Sorteren en verwerken

    Wat sorteren we en welke materialen kunnen we herwinnen?

    Verwerkers

    Herwonnen metalen

    Wat kunnen we potentieel doen met de herwonnen materialen?
    =
    Tablet
    256
    lege batterijen
    =
    Fiets
    2.132
    lege batterijen
    =
    Bril
    13
    lege batterijen
    =
    Vliegtuig
    > 500.000
    lege batterijen
    =
    Driewieler
    1.421
    lege batterijen
    =
    Gieter
    120
    lege batterijen

    De Belg en batterijen

    • 2 à 3 keer
      brengt een Belg gemiddeld zijn batterijen binnen in een Bebat inzamelpunt.
    • 134 batterijen
      heeft een gemiddeld gezin in huis (57 losse batterijen, 77 in apparaten), waarvan er 31 leeg zijn.
    • 80%
      van de Belgen zegt zijn batterijen binnen te brengen in een Bebat inzamelpunt. Gemiddeld gezien zouden de Belgen 74% van hun gebruikte batterijen stockeren en regelmatig binnenbrengen in een inzamelpunt. Ook 60% van de batterijen uit oplaadbare toestellen wordt gestockeerd en regelmatig binnengebracht.
    • 22 batterijen (*)
      koopt een Belg gemiddeld per jaar, dat is 488 gram (*). 15 koopt hij er los in de winkel aan, waarvan er 7 in een toestel zitten.
      (*) enkel draagbare batterijen, industriële batterijen niet meegerekend
    • 97%
      kent het Bebat-systeem.
    • 87%
      kent het merk Bebat, in 2010 was dit slechts 51%.
    • 74%
      beschouwt Bebat als een voorbeeld voor de milieusector.

    Bronnen:
    Declaraties op de markt gebrachte batterijen Bebat 2020
    Wettelijke bevolking N.I.S. 01/01/2020
    IVOX onderzoek 2020 Batterijen-onderzoek
    Diverse huishoudafvalanalyses 2011-2019

    Vrouw gooit batterijen in Bebat batterij ton

    Marketingcampagnes

    Bebat spot verkozen tot radiospot van 2020

    Vorig jaar ging de wereld plots op slot. Het werd meteen erg belangrijk om snel te schakelen en vooral duidelijk te communiceren. In een wereld die plots op zijn kop stond, besloten wij dan maar om onze boodschap ook gewoon om te draaien.

    We riepen deze keer dus niet op om je lege batterijen naar een Bebat inzamelpunt te brengen, waar ze veilig gerecycleerd zouden kunnen worden. In de plaats daarvan lieten we de mensen weten dat hun lege batterijen, net zoals de rest van het land, best nog even binnenbleven. De veiligste optie voor iedereen! En met succes! Het DIVA-onderzoek berekende, aan de hand van een waaier van parameters, dat onze radiospot dé best scorende radiospot werd van 2020! 

    Onze radiospot scoorde in 2020 de hoogste punten voor maar liefst vier parameters:

    • Merkoverweging: 74% van de luisteraars overwoog hun batterijen te recycleren – na de lockdown uiteraard
    • Content likeability: 67% gaf aan dat de boodschap hen aansprak
    • Fanship: 64% werd fan van BebatNet promotor score: 59% zou ons aanbevelen bij vrienden en collega’s
    • Net promotor score: 59% zou ons aanbevelen bij vrienden en collega’s

    Een greep uit onze campagnes

    Voice kids

    The Voice Kids campagne

    We zijn een samenwerking aangegaan met The Voice Kids om zo op een creatieve manier onze boodschap bij de beoogde doelgroep te brengen.
    Zoek mee campagne Vlaanderen

    Zoek mee campagne Vlaanderen

    Bebat lanceerde in samenwerking met de OVAM een inzamelactie in Vlaanderen met als thema “Zoek Mee”, waarbij we het aantal lege batterijen per gezin vertalen naar het aantal lege batterijen per provincie die we zoeken.
    De villa pila sorteerhal

    Scholen

    In samenwerking met Djapo ontwikkelde Bebat lespakketten.
    De digitale brochures op een tablet

    B2B Marketing

    We hebben ook meer en meer ingezet op B2B marketing, onder meer door het opstellen van heel wat brochures om zo diverse doelgroepen te kunnen informeren.
    Campagnebeeld week van de afvalvermindering

    Week van de Afval-vermindering

    Samen met de OVAM hebben we een sensibiliseringscampagne gevoerd rond batterijen.
    Artikel

    Preventie

    Gepast gebruik van batterijen en accu’s stimuleren om hun levensduur optimaal te benutten.
    Campagnebeeld batterijtesters

    Batterijtesters campagne

    Tijdens de week van de afvalvermindering organiseerden we een actie die de Brusselse Recyparken in een goed daglicht wou zetten.
    Gezocht campagne in Brussel

    Gezocht campagne Brussel

    Met deze campagne hebben we de Brusselaars bewust gemaakt van het aantal batterijen dat ze in huis hebben en hen gemotiveerd om hun batterijen binnen te brengen.
    Gezocht campagne in Brussel

    Social Media

    Ook op social media werd de nodige aandacht aan preventie m.b.t. correct gebruik van batterijen besteed.

    Bekijk het volledige rapport

    Download PDF